Podział majątku Wrocław Adwokat Rafaela Mazur

PODZIAŁ MAJĄTKU WROCŁAW

Podejmując decyzję o podziale wspólnego majątku często Klienci zastanawiają się czym tak naprawdę jest majątek wspólny, a czym jest majątek osobisty. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Do majątku wspólnego małżonków należą w szczególności:

• pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
• dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
• środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków,
• kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, 321, 568, 695 i 875).

Odnosząc się po krótce do poszczególnych składników majątkowych wskazać należy, iż poprzez wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków rozumie się każde wynagrodzenie i dochód, który został przyznany małżonkom w trakcie trwania związku małżeńskiego. Podkreśla się, iż oprócz wynagrodzenia za pracę, jest to również emerytura, renta inwalidzka, renta odszkodowawcza, zasiłki społeczne, stypendia. Sąd Najwyższy zwraca uwagę, że „wynagrodzenie” ma szeroki zakres i obejmuje w zasadzie wszystkie świadczenia materialne, jakie otrzymuje małżonek, realizując stosunek pracy, jak również stypendia wypłacone jednemu z małżonków (orzeczenie SN z 24.03.1975 r., III CRN 3/75, OSPiKA 1976/9, poz. 174). Na równi z wynagrodzeniem za pracę należy traktować wszelkiego rodzaju nagrody pracownicze, m.in. nagrody jubileuszowe, wynagrodzenia wypłaty z tytułu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, diety, zwrot kosztów podróży, odprawy (emerytalna, rentowa i pośmiertna) czy odszkodowanie przysługujące z powodu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Z kolei „dochody z innej działalności zarobkowej” to także szerokie pojęcie, które obejmuje dochody z działalności gospodarczej (np. prowadzenia przedsiębiorstwa), jak i umów takich, jak np. umowa agencyjna, umowa o dzieło, umowa zlecenia. Dochodami w rozumieniu analizowanego przepisu są także tantiemy z majątkowych praw autorskich, twórcy oraz pokrewnych.
Do majątku osobistego każdego z małżonków należą zaś: przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom, przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków, prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość, wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków, przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków, prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy, przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

PODZIAŁ MAJĄTKU PO ROZWODZIE

Kwestie związane z podziałem majątku zazwyczaj budzą wiele emocji, nie mniej niż sam rozwód. Podział majątku dokonany może być w sytuacji, kiedy między małżonkami ustanie wspólność majątkowa. W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Kiedy ustaje wspólność majątkowa? Otóż ustaje m.in. po rozwodzie, po ogłoszeniu separacji, po ustanowieniu rozdzielności majątkowej, po ogłoszeniu upadłości jednego z małżonków, po ubezwłasnowolnieniu jednego z małżonków.

W jaki sposób dokonać podziału majątku po rozwodzie?

W zależności od posiadanego przez strony majątku oraz ich zgodności co do sposobu podziału. W sytuacji, kiedy małżonkowie są zgodni co do podziału majątku, sąd w wyroku orzekającym rozwód może dokonać podziału majątku wspólnego, jeśli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki. Pierwszą zatem możliwością jest dokonanie podziału majątku w wyroku rozwodowym. W uchwale pełnego składu Izby Cywilnej SN z 13.01.1978 r., III CZP 30/77, OSNC 1978/3, poz. 39, wskazano, że przeprowadzenie w wyroku rozwodowym podziału majątku wspólnego stron nie powoduje nadmiernej zwłoki postępowania nie tylko wtedy, gdy pomiędzy stronami nie ma sporu co do składu i sposobu podziału tego majątku, ale również wówczas, gdy wyjaśnienie spornych pomiędzy stronami okoliczności lub też takich okoliczności, które sąd zobowiązany jest ustalić z urzędu, wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w ograniczonym przedmiotowo i czasowo zakresie. Decyzję co do pozostawienia bez rozpoznania wniosku strony o dokonanie podziału majątku wspólnego w przypadku, gdy przeprowadzenie takiego podziału powodowałoby nadmierną zwłokę w postępowaniu, sąd zamieszcza – stosownie do okoliczności – albo w osobnym postanowieniu wydanym w postępowaniu o rozwód albo w sentencji wyroku rozwodowego.
Kolejnym sposobem na podział majątku jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego u notariusza. Jednakże pamiętać należy, iż taka możliwość występuje tylko w przypadku, kiedy byli małżonkowie są zgodni co do podziału, albowiem jest to sposób polubowny.
Pamiętać należy, iż w przypadku zgodności między stronami podział majątku może nastąpić również w zwykłej formie pisemnej, jednakże może nastąpić tylko, gdy mamy do czynienia z ruchomościami. Jeśli w skład majątku do podziału wchodzi nieruchomość, konieczna jest wizyta u notariusza, albowiem podział musi mieć formę aktu notarialnego.
Pomoc adwokata przy podziale majątku również pozaprocesowego, czy też zawieranego u notariusza lub w zwykłej formie pisemnej jest nieoceniony. Adwokat doradzi w jaki sposób podział ma nastąpić oraz jak najbardziej zabezpieczy
reprezentowaną stronę.

PODZIAŁ MAJĄTKU PO ROZWODZIE WROCŁAW ADWOKAT

Kancelaria Adwokacka Rafaeli Mazur oferuje pomoc w złożeniu wniosku o podział majątku wspólnego, reprezentację podczas całego postępowania, które niejednokrotnie jest dość długim i żmudnym postępowaniem. Sądowy podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej jest dokonywany w postępowaniu nieprocesowym. Sądem właściwym rzeczowo do rozpoznania spraw o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej jest sąd rejonowy. Natomiast właściwość rzeczowa ustalana jest według miejsca położenia majątku. W sytuacji gdy wspólność ustawowa ustała na skutek śmierci jednego z małżonków, właściwy będzie sąd spadku. Jeżeli majątek znajduje się we właściwości kilku sądów, wybór sądu należy do wnioskodawcy .
Opłatę stałą w kwocie 1000 złotych pobiera się od wniosku o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej.
Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt podziału tego majątku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 złotych.
Nie istnieje uniwersalny wzór wniosku o podział majątku wspólnego. Taki wniosek powinien przygotować adwokat. We wniosku należy dokładnie określić, co wchodzi w skład majątku wspólnego, jaka jest wartość poszczególnych składników majątku wspólnego oraz jak ma nastąpić podział majątku (tzn. który z małżonków ma otrzymać dany składnik majątkowy).
Zgodnie z art. 43 § 1 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.
Każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny, przy czym nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.
Z chwilą wszczęcia postępowania o podział majątku wspólnego nie mogą się toczyć odrębne postępowania w sprawach o prawo żądania podziału majątku wspólnego, o ustalenie nieważności majątkowej umowy małżeńskiej, o ustalenie, że dany przedmiot należy do majątku wspólnego, o roszczenia pomiędzy małżonkami z tytułu posiadania poszczególnych przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego, pobranych pożytków i innych przychodów, nakładów i innych wydatków z majątku wspólnego na majątek osobisty oraz z majątku osobistego na majątek wspólny. Sprawy te, będące w toku, przekazuje się do rozpoznania sądowi prowadzącemu postępowanie o podział majątku wspólnego małżonków

Kto może wystąpić o podział majątku?

Uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o podział majątku wspólnego przysługuje zainteresowanym, którymi są w szczególności: małżonkowie albo byli małżonkowie, spadkobiercy jednego z małżonków, jeżeli małżeństwo ustało przez śmierć małżonka lub uznanie go za zmarłego, spadkobiercy jednego z małżonków, jeżeli zmarł on po ustaniu wspólności, a przed podziałem majątku wspólnego, oraz nabywcy spadku lub udziału w spadku, następcy prawni jednego z małżonków i ich spadkobiercy, jeżeli po ustaniu wspólności małżonek zbył swój udział osobie trzeciej, wierzyciel, który zajął roszczenie o podział majątku wspólnego w postępowaniu egzekucyjny, współwłaściciel, jeżeli współwłasność obejmowała przedmioty majątku wspólnego, pozostała przy życiu strona konkubinatu w razie śmierci małżonka pozostającego w konkubinacie, jeżeli w trakcie trwania konkubinatu osoby pozostające w nim dorobiły się wspólnego majątku, a wspólność majątkowa między małżonkami nie była wyłączona, Skarb Państwa w razie orzeczenia przez sąd karny przepadku przedmiotów lub przedsiębiorstwa wobec jednego z małżonków pozostających we wspólności majątkowej, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Rzecznik Praw Dziecka.

Co wchodzi w skład majątku wspólnego?

W skład majątku wspólnego podlegającego podziałowi wchodzą składniki majątkowe, które istnieją w nim w chwili ustania wspólności i znajdujące się w nim jeszcze faktycznie w momencie dokonywania podziału. W ramach postępowania działowego rozliczeniu podlega całość stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami według stanu na dzień ustania wspólności. Przedmiotem podziału pozostaje stan czynny masy majątkowej w chwili orzekania o podziale (tylko aktywa). Natomiast sąd nie uwzględnia przy podziale majątku wspólnego składników majątku, które po dniu ustania wspólności, a przed dniem podziału, zostały zbyte, utracone, zniszczone lub zużyte przez oboje małżonków lub jednego z nich. Jednak na wniosek zainteresowanych rachunkowo sąd uwzględnia ich wartość, jeżeli z ustaleń konkretnego przypadku wynika, że zostały zbyte lub zużyte bezpodstawnie, roztrwonione lub umyślnie zniszczone.
W sprawach o podział majątku wspólnego małżonków po ustaniu ustawowej wspólności majątkowej przedmiotem podziału są tylko aktywa, a wśród nich w szczególności prawo własności (współwłasności) rzeczy, użytkowanie wieczyste i prawa rzeczowe ograniczone, jak również wierzytelności, inne roszczenia i prawa majątkowe oraz ekspektatywy ich nabycia. Natomiast podział nie obejmuje długów (w każdej postaci), oznacza to, że sąd w zasadzie nie ustala ich istnienia i wysokości (wartości) ani nie orzeka o ich spłacie. Długów zaciągniętych przez oboje małżonków nie można rozliczać przy podziale wspólnego majątku, gdyż mimo takiego podziału dług nadal się utrzymuje. Przerzucanie długu na jednego tylko z małżonków godziłoby w prawa wierzycieli. Jeżeli jednak dług zaciągnięty przez jednego z małżonków w czasie trwania wspólności ustawowej został zużyty na majątek wspólny i spłacony w okresie pomiędzy ustaniem wspólności majątkowej a podziałem majątku wspólnego, to tak spłacona należność przestaje być długiem i przekształca się w roszczenie o zwrot nakładów na rzecz tego małżonka, który dokonał zapłaty.

Podział majątku a kredyt hipoteczny

Przede wszystkim wskazać należy, iż fakt rozwodu między małżonkami nie ma żadnego wpływu na zawartą przez nich umowę z bankiem o kredyt hipoteczny. Dłużnikami banku pozostają małżonkowie bez względu na to, czy wzięli rozwód czy też nie i zobowiązani się do spłaty rat kredytu. Nie ma także znaczenia fakt, komu nieruchomość objęta kredytem hipotecznym została w podziale majątku przyznana. Przy podziale majątku wspólnego, Sąd wprawdzie ma możliwość pomniejszenia wartości nieruchomości o kredyt, ale niestety nie ma prawa ingerować w umowę kredytu zawartą pomiędzy małżonkami a bankiem i ustalać, kto od tej pory będzie zobowiązany spłacać raty. Byli małżonkowie powinni zatem uregulować tę kwestię we własnym zakresie i w tym celu udać się do banku. W porozumieniu z bankiem można ustalić, że małżonek, któremu zostanie przyznana nieruchomość przejmie kredyt.

Czy zdrada ma wpływ na podział majątku?

W sprawie o podział majątku żadna przyczyna rozkładu pożycia małżeńskiego nie ma wpływu na sposób podziału majątku stron. Fakt, że ktoś jest winny rozkładowi pożycia nie wpływa na podział majątku.
Podział majątku a ogłoszenie upadłości
Podział majątku wspólnego jest wyłączony po ogłoszeniu upadłości jednego z małżonków. W razie ogłoszenia upadłości jednego z małżonków wspólność ustawowa oraz wspólność umowna między małżonkami ustaje z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości, a majątek wspólny wchodzi do masy upadłości. Małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym, zgłaszając tę wierzytelność sędziemu komisarzowi.

Czy prawo do podziału majątku ulega przedawnieniu?

Żądanie podziału majątku wspólnego nie podlega przedawnieniu. Można z nim wystąpić w każdym czasie, począwszy od chwili ustania wspólności

Podział majątku przy gospodarstwie rolnym

Jeśli w skład majątku wspólnego małżonków wchodzi gospodarstwo rolne, sąd orzekając o podziale majątku kieruje się zasadą wyrażoną w art. 213 KC, mianowicie: Jeżeli zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego przez podział między współwłaścicieli byłoby sprzeczne z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej, sąd przyzna to gospodarstwo temu współwłaścicielowi, na którego wyrażą zgodę wszyscy współwłaściciele. W takim wypadku sąd powinien przyznać gospodarstwo rolne temu spośród współwłaścicieli, który to gospodarstwo prowadzi lub stale w nim pracuje. Jeśli kilku współwłaścicieli spełnia określone wyżej przesłanki albo żaden z nich ich nie spełnia, gospodarstwo powinno przypaść temu z nich, który daje najlepszą gwarancję jego prowadzenia. Sprzedaż gospodarstwa w drodze licytacji sądowej (podział cywilny) nastąpi, gdy żaden ze współwłaścicieli nie wyrazi zgody na przejęcie gospodarstwa na własność albo gdy wszyscy złożą wniosek o taką właśnie likwidację wspólności. Sprzedaż ta powinna być w zgodzie z ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego.